Latest Articles

• گاه‌شماری جلالی و ایرانی

  Mar 19, 2013 0 Comments

  

  گاه‌شماری جلالی، دقیق‌ترین تقویم هماهنگ با سال اعتدالی و مبنای گاهشماری ایرانی از قرن پنجم خورشیدی بدین سو است.

  گاه‌شماری جلالی در راستای اصلاح و محاسبه دقیق گاهشماری ایرانی و درپی گاه‌شماری یزدگردی بوجود آمد. بی توجهی به اجرای کبیسه گیری گاهشماری یزدگردی از سال ۳۷۵ یزدگردی (۱۰۰۶ میلادی) تا اوایل دوران جلال‌الدوله ملک‌شاه سلجوقی موجب شده بود، نوروز هجده روز نسبت به زمان واقعی جابجا شود. و اعتدال بهاری بجای اول فروردین با نوزدهم فرردین منطبق شود. از این رو با حذف هجده روز آغاز فروردین و اعمال آن بعنوان کبیسه در پایان سال ۴۴۷ یزدگردی و قرار گرفتن موقعیت ورود خورشید به نقطه اعتدال بهاری در سرآغاز سال، گاهشماری جلالی شکل گرفت. گاهشماری جلالی را در هماهنگی با سال اعتدالی دقیق‌ترین گاهشماری جهان دانسته‌اند. در برابر تقویم اروپایی که در هر ۳۳۲۰ سال یک روز خطا دارد.، گاهشماری جلالی در هر ۱۰ هزار سال یک ثانیه خطا دارد.

  گاهشماری جلالی توسط عده‌ای از ریاضی دانان ایرانی از جمله ابوالفتح عبدالرحمان منصور خازنی، ابومظفر اسفزاری، ابوعباس لوکری، محمد بن احمد معموری، میمون بن نجیب واسطی، ابن کوشک بیهقی مباهی و در رأس آنان حکیم عمر خیام در ۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری تدوین شد. کار تدوین این تقویم در دورهٔ جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی با فرمان خواجه نظام‌الملک و محل رصد آن شهرهای اصفهان (پایتخت سلجوقیان)، ری و نیشابور ذکر

  Read more

• Iranian calendars

  Mar 19, 2013 0 Comments

  

  The Iranian calendars also called Persian calendars (Persian: Taqwime Fārsi‎ Gāhŝomāriye Irāni) are a succession of calendars invented or used for over two millennia in Greater Iran. One of the longest chronological records in human history, the Iranian calendar has been modified time and again during its history to suit administrative, climatic, and religious purposes.
  The modern Iranian calendar (Solar Hijri calendar (SH)) is now the official calendar in Iran and Afghanistan. It begins on the vernal equinox as determined by astronomical calculations for the Iran Standard Time meridian (52.5°E or GMT+3.5h). This determination of starting moment is more accurate than the Gregorian calendar as far as predicting the date of the vernal equinox is concerned because it uses astronomical calculation rather than mathematical rules.[1] but requires consulting an astronomical almanac.
  Its years are designated AP, short for Anno Persico. The Iranian year usually begins within a day of 21 March of the Gregorian calendar. To find the corresponding year of the Gregorian calendar, add 621 or 622 (depending on the time of the year) to a Solar Hijri year. A short table of year correspondences between the Persian and Gregorian calendars is provided below.

  
  Ancient calendars
  Although the earliest evidence of Iranian calendrical traditions is from the second millennium BC, predating the appearance of the Iranian prophet Zoroaster, the first fully preserved calendar is that of the Achaemenids. Throughout recorded history, Persians have been keen on the idea and importance of having a calendar. They were among the first cultures to use a solar calendar and have long favoured a solar over lunar and lunisolar approaches. The sun has always been a symbol in Iranian culture and is closely related to the folklore regarding Cyrus the Great himself.

  Read more

• Amoo Norooz

  Mar 19, 2013 0 Comments

  Amu Nowruz or Amoo Norooz (Persian: عَمو نوروز‎) is the "Uncle" of Norooz, the Persian New Year.

  Along with his side-kick Hajji Firuz, Amoo Norooz ushers in the spring time every year according to Persian tradition. On the eve of spring equinox, when the Persian New Year is celebrated, Amoo Norooz brings children gifts, much like his Western counterpart Santa Claus. Along with Amoo Norooz and Haji Firooz, the Persian New Year mythical characters include Naneh Sarma, sometimes called Lady of the Cold Spells, or Grandma Frost.
  Haji Firooz is the announcer of Norooz's arrival while Amoo Norooz is more of a respected—almost always older—character who gives the gifts of Norooz. Haji Firooz is young, playful and clownish, dancing, chanting, and playing his tambourine to bring good cheer. Amoo Norooz, on the other hand, is more of a wise historical presence who passes the old story of Norooz to the young, thus giving the occasion the respect it deserves. Also, Haji Firooz demands Aidee while Amoo Norooz is the giver.
  The first time the character of Amoo Norooz was animated outside of Iran was in 2005, in the cartoon Babak and Friends - A First Norooz.

   

  Read more

• Nowrūz

  Mar 19, 2013 0 Comments

  

  Nowrūz (Persian: نوروز‎, IPA: [nouˈɾuːz], meaning "[The] New Day") is the name of the Iranian/Persian New Year in Iranian calendars and the corresponding traditional celebrations. Nowruz is also widely referred to as the "Persian New Year".
  Nowruz is celebrated and observed by People of Iran, Afghanistan, Tajikistan and the related cultural continent and has spread in many other parts of the world, including other parts of Central Asia, Caucasus, South Asia, Northwestern China, the Crimea and some groups in the Balkans.

  Nowruz marks the first day of spring and the beginning of the year in the Persian calendar. It is celebrated on the day of the astronomical Northward equinox, which usually occurs on March 21 or the previous/following day depending on where it is observed. As well as being a Zoroastrian holiday and having significance amongst the Zoroastrian ancestors of modern Iranians and Afghans. it is also celebrated in parts of the South Asian sub-continent as the new year. The moment the Sun crosses the celestial equator and equalizes night and day is calculated exactly every year and Iranian families gather together to observe the rituals.

  Originally being a Zoroastrian festival, and the holiest of them all, Nowruz is believed to have been invented by Zoroaster himself, although there is no clear date of origin. Since the Achaemenid era the official year has begun with the New Day when the Sun leaves the zodiac of Pisces and enters the zodiacal sign of Aries, signifying the Spring Equinox. Nowruz is also a holy day for Sufis, Ismailis, Alawites,Alevis, Babis and adherents of the Bahá'í Faith.
  The term Nowruz in writing first appeared in Persian records in the 2nd century AD, but it was also an important day during the time of the Achaemenids c. 548–330 BC), where kings from different nations under the Persian empire used to bring gifts to the Emperor, also called King of Kings (Shahanshah), of Persia on Nowruz. The significance of Nowruz in the Achaemenid empire was such that the great Persian king Cambyses II's appointment as the king of Babylon was legitimized only after his participation in the New Year festival (Nowruz).

  The UN's General Assembly in 2010 recognized the International Day of Nowruz, describing it a spring festival of Persian origin which has been celebrated for over 3,000 years.[25][26] During the meeting of The Inter-governmental Committee for the Safeguarding of the Intangible Heritage of the United Nations, held between 28 September – 2 October 2009 in Abu Dhabi, Nowrūz was officially registered on the UNESCO 

   

  Read more

• فلسفه نوروز از دیدگاه دکتر علی شریعتی

  Mar 19, 2013 0 Comments

  

  از : زنده یاد دکتر علی شریعتی
  سخن تازه از نوروز گفتن دشوار است. نوروز یک جشن ملی است،‌جشن ملی را همه می‌شناسند که چیست، نوروز هر ساله برپا می‌شود و هر ساله از آن سخن می‌رود. بسیار گفته‌اند و بسیار شنیده‌اید؛ پس به تکرار نیازی نیست؟ چرا، هست. مگر نوروز را خود مکرر نمی‌کنید؟ پس سخن از نوروز را نیز مکرر بشنوید. در علم و ادب تکرار ملال‌آور است و بیهوده؛ “عقل” تکرار را نمی‌پسندد؛ اما “احساس” تکرار را دوست دارد، طبیعت تکرار را دوست دارد، جامعه به تکرار نیازمند است، طبیعت را از تکرار ساخته‌اند؛ جامعه با تکرار نیرومند می‌شود، احساس با تکرار جان می‌گیرد و نوروز داستان زیبایی است که در آن، طبیعت، احساس و جامعه هر سه دست‌اندرکارند.
  نوروز که قرن‌های دراز است بر همة جشن‌های جهان فخر می‌فروشد، از آن رو “هست” که یک قرارداد مصنوعی اجتماعی و یا یک جشن تحمیلی سیاسی نیست، جشن جهان است و روز شادمانی زمین، آسمان و آفتاب، و جوشِ شکفتن‌ها و شور زادن‌ها و سرشار از هیجانِ هر “آغاز”.
  جشن‌های دیگران، غالباً انسان‌ها را از کارگاه‌ها، مزرعه‌ها، دشت و صحرا، کوچه و بازار، باغ‌ها و کشتزارها، در میان اطاق‌ها و زیر سقف‌ها و پشت درهای بسته جمع می‌کند: کافه‌ها، کاباره‌ها، زیرزمینی‌ها، سالن‌ها، خانه‌ها … در فضایی گرم از نفت، روشن از چراغ، لرزان از دود، زیبا از رنگ و آراسته از گل‌های کاغذی، مقوایی، مومی، بوی کندر و عطر و … اما نوروز دست مردم را می‌گیرد و از زیر سقف‌ها، درهای بسته، فضاهای خفه، لای دیوارهای بلند و نزدیک شهرها و خانه‌ها،‌ به دامن آزاد و بیکرانة طبیعت می‌کشاند: گرم از بهار، روشن از آفتاب، لرزان از هیجانِ آفرینش و آفریدن، زیبا از هنرمندی باد و باران، آراسته با شکوفه، جوانه، سبزه و معطر از:
  “بوی باران، بوی پونه، بوی خاک،
  شاخه‌های شسته، باران خورده، پاک” …
  نوروز تجدید خاطرة بزرگی است: خاطرة خویشاوندی انسان با طبیعت. هر سال، این فرزند فراموشکار که،‌ سرگرم کارهای مصنوعی و ساخته‌های پیچیدة خود، مادر خویش را از یاد می‌برد، با یادآوری‌های وسوسه‌آمیز نوروز، به دامن وی باز می‌گردد و با او، این بازگشت و تجدید دیدار را جشن می‌گیر: فرزند، در دامن مادر، خود را بازمی‌یابد و مادر،‌ در کنار فرزند، چهره‌اش از شادی می‌شکفد، اشک شوق می‌بارد، فریادهای شادی می‌کشد؛ جوان می‌شود، حیات دوباره می‌گیرد. با دیدار یوسفش بینا و

  Read more

• جشن زرتشتی فروردگان

  Mar 19, 2013 0 Comments

  نوروز در ایران باستان
  مردم بابل از دوران‌های بسیار قدیم، روز اول سال را، عموماً در اعتدال بهاری (۲۱ مارس) جشن می‌گرفتند. این زمان اول بهار و آغاز فصل نو است، زمانی که طبیعت از خواب زمستانی بیدار می‌شود، در حقیقت آغاز سال نو بود. از لوحه‌ها چنین بر 

  

  می‌آید که این جشن تقریباً از ۲۳۴۰ سال، پیش از میلاد، شناخته شده بود
  قدمت نوروز در ایران
  آرتور کریستن سن، ایرانشناس نام‌دار دانمارکی نوشته‌است، سال ایرانیان باستان، به صورتی که آن را در سنگ‌نوشته‌های داریوش بزرگ در بیستون می‌یابیم، در پاییز آغاز می‌شد و جشن بسیار معروف مهرگان (بگیاد)، در اصل جشن اول سال ایرانیان بوده‌است. از جشن نوروز در اوستا و ادبیات اوستایی هیچ نام برده نشده‌، چنانکه از مهرگان نیز اشارتی نیست. در اواخر فرمانروایی داریوش بزرگ، ایرانیان که تحت تأثیر تمدن آسیای صغیر و سرزمین‌های مدیترانه ای قرار گرفته بودند، تقویم مصری را پذیرفتند که بر طبق آن سال به دوازده ماه سی روزه، به اضافهٔ پنج روز اضافی (پنجه دزدیده یا خمسهٔ مسترقه) تقسیم شده بود و در اعتدال بهاری آغاز می‌شد. این سال، یعنی سال اوستایی جدید، سال دینی زرتشتی گشت و تا امروز در نزد پارسیان حفظ گردیده‌است. روز اول سال در اعتدال بهاری، اول فروردین، عید نوروز است.
  
  استاد مهرداد بهار با نظریهٔ وامگیری عید نوروز ایرانیان، از بین النهرین موافق نیست و عقیده دارد، از سه هزار سال پیش از میلاد، در آسیای غربی دو عید، رواج داشته‌است، عید آفرینش در اوایل پاییز و عید رستاخیزی که در آغاز بهار، برگزار می‌شده‌است. بعدها دو عید پاییزی و بهاری به یک عید تبدیل گردیده و سر بهار جشن گرفته می‌شده‌است. به اعتقاد مهرداد بهار، احتمالاً نوروز در ایران قبل از هخامنشیان وجود داشته، در اوستا مطرح نمی‌شود، چون یک عید ملی محسوب می‌شده و اوستا یک کتاب دینی است و

  Read more

• عدد هفت در فرهنگ ملل مختلف

  Mar 19, 2013 0 Comments

  1 )عدد هفت در قديم: مردم بابل عدد هفت را مقدس مي شمردند، طبقات آسمان و زمين و سيارات هفت بوده است، ايام هفته هفت روز است. 
  2 )هفت از نظر مذاهب: به عقيده هندي ها در آئين برهما، انسان هفت بار مي ميرد. عروس و داماد بايد هفت قدم به اتفاق هم بردارند. هفت قدم جلو رفته و قسم مي خورند. در آئين زرتشت هفت فرشته مقرب وجود دارد. در تورات مذکور است که هفت نر و ماده را با خود برگير تا نسلي بر جهان بماند.  
  -  هفت در آئين مسيح: هفت معجزه، از 33 معجزه را مسيح در انجيل ذکر کرده است، در انجيل از هفت روح پليد صحبت شده است، به نظر فرقه کاتوليک، هفت نوع شادي و هفت غسل تعميد وجود دارد.  
  -  هفت در اسلام: آسمان هفت طبقه دارد. فرعون در خواب هفت گاو چاق و هفت گاو لاغر را ديد که گفتند هفت سال خشکسالي و هفت سال فراواني مي شود. جهنم هفت طبقه دارد. گناهان اصلي هفت عدد است. پيش از اسلام در بين اعراب، هفت بار طواف دور کعبه مرسوم بوده و در سنت اسلامي نيز چنين است. هفت نفر قاري قرآن معروف بودند، هفت بار شستن اشيا» ناپاک و قرار گرفتن هفت عضو بدن هنگام نماز نيز مذکور است. 
  3 ) هفت در تصوف: هفت وادي سلوک در تصوف معروف است: 1-طلب، 2-عشق، 3-معرفت، 4-استغنا، 5-توحيد، 6-حيرت، 7-فنا. مولوي مي گويد: هفت شهر عشق را عطار گشت / ما هنوز اندر خم يک کوچه ايم  
  4 ) هفت در تاريخ: همراهان داريوش با خود او هفت نفر بودند، در نقش رستم در بالاي آرامگاه داريوش، هفت نقش ملاحظه مي شود. جنگ هاي هفت ساله در زمان لوئي يازدهم واقع شد. اژدهاي هفت سر معروف است. هفت پسر گشتاسب به هفت راهزن تبديل شدند و هفت خوان رستم و اسفنديار معروف است.  
  5 ) معابد هفت طبقه: در بابل و آشور هر معبدي هفت طبقه داشت و هر طبقه به نام يکي از سيارات و هفت رنگ بود (سرخ، سيمين، سفيد، سياه، ارغواني، آبي و سبز). حصار اکباتان هفت ديوار داشت و آرامگاه کورش هفت پله دارد.

   

  هفت سین به چه معناست ؟

  - به طور مقدمه باید دانست که عدد "هفت" نزد ایرانیان قدیم مقدس بود و به خاطر ستارگان هفتگانه یعنی « زهره ، مشتری ، عطاد ، زحل ، مریخ ، زمین و خورشید » عدد هفت را گرامی می داشتند. نیاکان ما که زرتشتی بودند ، اعتقاد داشتند که عقل مقدس یعنی " اهورامزدا " که به او "سپند مینو" نیز می گفتند ، شش وزیر بزرگ به نام "امشاسپندان" دارد که یعنی مقدسان جاویدان و این شش امشاسپند با "سپندمینو" تشکیل (هفت سپند) می دهند.
  
  علت این که هفت سین به راستی هفت سین است ، اشاره به هفت "امشاسپند" است و چون کلمه "سپند" با سین شروع می شده ، روی این اصل به علامت آن هفت مقدس جاودانی ، چیزهائی در نظر گرفته شده که هم با حرف سین شروع شده باشند و هم مورد استفاده مثبت بشر واقع شوند.
  
  عدد هفت در فرهنگ ملل مختلف:
  
  -عدد هفت در قدیم : 
  مردم بابل عدد هفت را مقدس می شمردند ، طبقات آسمان و زمین و سیارات هفت بوده است ، ایام هفته هفت روز است. 
  
  -هفت از نظر مذاهب:
  به عقیده هندیها در آئین برهما انسان هفت بار می میرد . 
  عروس و داماد باید هفت قدم به اتفاق هم بردارند. هفت قدم جلو رفته و قسم می خورند ، در آئین زرتشت هفت فرشته مقرب وجود دارد. در تورات مذکور است که هفت نر و ماده را با خود برگیر تا نسلی بر جهان بماند.
  
  -هفت در آئین مسیح : 
  هفت معجزه ، از 33 معجزه را مسیح در انجیل ذکر کرده است ، در انجیل از هفت روح پلید صحبت شده است ، به نظر فرقه کاتولیک ، هفت نوع شادی و هفت غسل تعمید وجود دارد.
  
  -هفت در اسلام: 
  آسمان هفت طبقه دارد . فرعون در خواب هفت گاو چاق و هفت گاو لاغر را دید که گفتند هفت سال خشکسالی و هفت سال فراوانی می شود. جهنم هفت طبقه دارد . گناهان اصلی هفت عدد است . پیش از اسلام در بین اعراب ، هفت بار طواف دور کعبه مرسوم بوده و در سنت اسلامی نیز چنین است . هفت نفر قاری قرآن معروف بودند ، هفت بار شستن اشیاء ناپاک و قرار گرفتن هفت عضو بدن هنگام نماز نیز مذکور است .
  
  -هفت در تصوف : 
  هفت وادی سلوک در تصوف معروف است 1) طلب ، 2)عشق ، 3)معرفت ، 4) استغنا ، 5)توحید ، 6) حیرت ، 7)فنا ، مولوی می گوید:
  
  هفت شهر عشق را عطار گشت ......... ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم
  
  -هفت در تاریخ : 
  همراهان داریوش با خود او هفت نفر بودند، در نقش رستم در بالای آرامگاه داریوش ، هفت نقش ملاحظه می شود . جنگهای هفت ساله در زمان لوئی 11 واقع شد. اژدهای هفت سر معروف است . هفت پسر گشتاسب به هفت راهزن تبدیل شدند و هفت خوان رستم و اسفندیار معروف است. 
  
  -معابد هفت طبقه: 
  در بابل و آشور هر معبدی هفت طبقه داشت و هر طبقه به نام یکی از سیارات و هفت رنگ بود (سرخ ، سیمین، سفید، سیاه، ارغوانی، آبی و سبز). حصار اکباتان هفت دیوار داشت و آرامگاه کورش هفت پله دارد.
  
  -سفره هفت سین:
  در کشورهای مختلف هفت سین‌های متفاوتی پهن می‌شود، حتی در برخی از نقاط ایران و دیگر کشورها به جای هفت سین، هفت شین پهن می‌کنند، سفره هفت سینی که امروزه بیشتر مرسوم است داری هفت مورد از چیزهای مانند:
  • سبزه : نماد خرمی و نو زیستی 
  • سرکه : نماد شادی ( میوه درخت تاک در ایران میوه شادی خوانده میشد ) 
  • سمنو : نماد خیر و برکت 
  • سیب : نماد مهر و مهرورزی 
  • سیر : نگهبان سفره ( در اکثر فرهنگ های آریائی برای سیر نقش محافظت کننده از شر قائل بودند ) 
  • سماق: نماد مزه زندگی 
  • سنجد : نماد حیات و بزر حیات 
  • سپند : (اسفند)
  
  در سفره مرسوم است، میوه، گل، شیرینی‌های سنتی، ماهی قرمز، سبزی خوردن، کتاب آسمانی، دیوان شاعران و آینه، قرار دهند.

   

  Read more

• هفت سین در قدیم

  Mar 19, 2013 0 Comments

  در زمان ساسانيان، قاب هاي زيباي منقوش و گرانبهايي از جنس کائولين از چين به ايران آورده مي شد و يکي از کالاهاي ارزشمند بازرگاني چين و ايران همين ظرف هايي بود که بعدها به نام کشوري که از آن آمده بود نامگذاري شد و به نام «چيني» و به گويش ديگر به صورت سيني و معرب «صيني» در ايران رواج يافت. براي چيدن خوان نوروزي از همين ظرف ها استفاده مي شد; آنها را به عدد هفت امشاسپند که عبارتند از ارديبهشت، خرداد، مرداد، شهريور، بهمن، اسپندارمذ و خود اهورامزدا، بر سر خوان هاي نوروزي مي گذاشتند و از اين رو خوان نوروزي، به نام هفت سيني و يا هفت قاب نام گرفت و بعدها با حذف «يا» به شکل «هفت سين» درآمد.

  يکي از لوازم خوان نوروزي، کتاب مقدس بود و چون اين جشن ملي است، هر خانواده مي توانست کتاب مذهبي ويژه خود را بر خوان نوروزي بگذارد. از ديگر خوراکي هايي که در زمان ساساني بر خوان نوروزي مي گذاشتند نان بود که نمادي از برکت است. در آن زمان، نان هايي به اندازه يک کف دست يا اندکي کوچک تر مي پختند و آنها را، درون (DRON  ) مي ناميدند و بر سر سفره هفت سين  مي گذاشتند. شير تازه دوشيده شده در خوان نوروزي نمادي است از غذاي نوزادان گيهاني، زيرا بنابر اسطوره آفرينش انسان، در گهنبار همسپنتمدم، يعني در سيصد و شصت و پنجمين روز سال آفريده شد.

  بنابراين در جشن زايش آدميان، همانطور که کودک نوزاد به شير نياز دارد، نوزادان گيهاني نيز به شير که در دين ايران کهن بسيار مقدس است، نياز دارند. تخم مرغ بن مايه خوان نوروزي است و انواع سفيد و رنگين آن مي بايستي خوان هفت سين را زينت بخشد. زيرا تخم و تخمه نمادي است از نطفه و نژاد و در روز جشن تولد آدميان که تخمه و نطفه پديدار مي گردد، تخم مرغ تمثيلي است از نطفه باروري که به زودي بايد جان گيرد و زندگي يابد و زايش گيهاني انجام پذيرد. پوست تخم مرغ خود نمادي است از آسمان و طاق گيهان.  آينه، سمنو، ماهي، سيب، انار و سکه از ديگر چيزهايي است که خوان نوروزي به آنها مزين مي شود.

  روياندن سبزه و نگريستن به رويش و بالش دانه ها در دوازده روز جشن نوروز از آيين هاي کهن ايرانيان بوده است. رشد بيشتر هر يک از دانه هاي کاشته شده را در گردش سال مظهري از رشد خوب آن دانه در سال نوي زراعي مي پنداشتند. ايرانيان کهن، سبزه روياندن را از زمان جمشيد مي دانستند و معتقد بودند که، جمشيد پس از سرکوب اهريمن و پيروانش (که برکت را از مردم روي زمين گرفته بودند و باد را نمي گذاشتند که بوزد و درختان برويند) به زمين بازگشت. در اين روز که نوروزش ناميدند، هر چوب و درختي که خشک شده بود باز روييد و سبز شد. يادآوري مردگان و بزرگداشت روان درگذشتگان در آخرين روزهاي پايان سال، به ويژه در آخرين شب جمعه سال کهنه، بازمانده از آيين هاي نياپرستي در جامعه هاي دوران ايران باستان است. روز عرفه (آخرين پنجشنبه سال) را که در برخي جاهاي ديگر ايران مانند خراسان به «روز بي بي حور» معروف است، روز مردگان مي پندارند و باور دارند که روان هاي مردگان در اين روز آزادند و از آسمان به زمين فرود مي آيند تا آن روز را نزد کسانشان بگذرانند. 

  فلسفه هفت سين چيست؟

  به طور مقدمه بايد دانست که عدد «هفت» نزد ايرانيان قديم مقدس بود و به خاطر ستارگان هفتگانه يعني «زهره، مشتري، عطارد، زحل، مريخ، زمين و خورشيد» عدد هفت را گرامي مي داشتند. نياکان ما که زرتشتي بودند، اعتقاد داشتند  که عقل مقدس يعني «اهورامزدا» که به او «سپند مينو» نيز مي گفتند، شش وزير بزرگ به نام «امشاسپندان» دارد  که يعني مقدسان جاويدان و اين شش امشاسپند با «سپندمينو» تشکيل (هفت سپند) مي دهند. علت اين که هفت سين به راستي هفت سين است، اشاره به هفت «امشاسپند» است و چون کلمه «سپند» با سين شروع مي شده، روي اين اصل به علامت آن هفت مقدس جاوداني، چيزهايي در نظر گرفته شده که هم با حرف سين شروع شده باشند و هم مورد استفاده مثبت بشر واقع شوند. 

   

  Read more

• نوروز در اشعار پارسی

  Mar 19, 2013 0 Comments

  گویندگان ایرانی از دیرباز تاکنون در وصف نوروز و جشن فروردین که همراه مواهب گرانبهای طبیعت و هنگام تجدید عهد نشاط و شادمانی است، داد سخن داده‌اند و ما در ذیل به برخی از لطایف اشعار پارسی در این موضوع اشارت می‌کنیم:

  نوروز فراز آمد و عیدش به اثر بر		نزد یکدگر و هر دو زده یک بدگر بر
  نوروز جهان پرور مانده ز دهاقین		دهقان جهان دیده‌اش پرورده ببر بر
  آن زیور شاهانه که خورشـید برو بست		آورد همی خواهد بسـتن به شجــر بر

  و هم او در قصیده دیگر چنین گوید:

  نوروز بـــزرگ آمــد آرایش علم

  میراث به نزدیک ملوک عجم از جم...

  فرخی ترجیع‌بند مشهوری در وصف نوروز دارد که بند اول آن چنین است:

  ز باغ ای باغبان ما را همی بــوی بهـار آید		کلید باغ ما را ده که فردامان به کار آید
  کلید بـاغ را فردا هـــزاران خواستار آید		تو لختی صبر کن چندان که قمری بر چنـار آید
  چو اندر بـاغ تو بلبـل به دیـدار بهار آید		ترا مهمان ناخوانده به روزی صد هـزار آید
  کنون گر گلبنی را پنج شش گل در شـمار آید		چنان‌دانـی که هرکس را همی زو بـوی یار آید
  بهـار امســال پندار همی خوشـتر ز پــار آید		وزین خوشتر شود فردا که خسرو از شکـار اید
  بدین شـایستگی جشنـی بدیــن بایستگی روزی		ملک را در جهان هر روز جشنی داد و نوروزی

  منوچهری مسمطی در نوروز ساخته که بند اول آن این است:

  آمـد نوروز هـــم از بامـــداد		آمدنــش فرخ و فرخنـــده باد
  باز جهان خرم و خـوب ایســـتاد		مرز زمستــان و بهاران بــزاد
  ز ابر سیـــه روی سمن بــوی داد		گیتـی گـردید چـو دارالقـرار

  هم او در مسمط دیگر گفته:

  نوروز بزرگـــم بزن ای مطــرب نـــوروز		زیرا کــه بـود نوبت نوروز به نوروز
  برزن غزلی نغــز و دل‌انگــیز و دلـفروز		ور نیست ترا بشنـو از مـرغ نوآمــوز
  کاین فاخته زان کوز و دگر فاخته زانکوز		بر قافیه خوب همی خــــواند اشــعـار

  بوالفرج رونی گوید:

  جشن فرخنده فروردین است		روز بازار گــل و نسرین است
  آب چون آتش عود افروزست		باد چون خاک عبیر آگیـن است
  باغ پیراسته گلزار بهشـت		گلبن آراسـته حورالــعین است

  مسعود سعد سلمان از عید مزبور چنین یاد کند:

  رسید عید و من از روی حور دلبر دور		چگونـــه باشــم بی روی آن بهــشتی حور
  رسید عید همـایـون شها به خدمـت تو		نهاده پیـش تو هدیه نشاط لهو و ســرور
  برسم عیـد شهـــا باده مـروق نـوش		به لحن بربط و چنگ و چغانه و طنبور

  جمال‌الدین عبدالرزاق گفته:

  اینـک اینک نوبهـار آورد بیــرون لشکری		هریکی چون نوعروســی در دگرگـون زیوری
  گر تماشا می‌کـنی برخیز کاندر بــاغ هست		با چون مشاطــه‌ای و باغ چون لعبـت گری
  عرض لشکر می‌دهد نوروز و ابرش عارض است		وز گل و نرگس مراد را چون ستاره لشکری

  حافظ در غزلی گفته:

  ز کوی یــــار مــی‌آید نسیــم باد نوروزی		از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی
  چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن		که قارون را غلطهــا داد سودای زرانــدوزی
  ز جام گل دگر بلبل چنــان مست می لــعلست		که زد بر چـــرخ فیروزه صفیر تخـــت فیروزی
  به صحرا رو که از دامن غبــار غم بیفشانی		به گلزار آی کــز بلبل غزل گفــتن بیامـوزی

  هاتف در قصیده‌ای گوید:

  نسیم صبح عنبـر بیز شد بر توده غبـرا		زمین سبز نسرین خیز شد چون گنبد خضرا
  ز فیض ابر آزادی زمین مرده شـده زنده		ز لطف بــاد نوروزی جهان پیر شد برنا
  بگرد سـرو گــرم پرفشانی قمــری نالان		به پای گل به کار جان سپاری بلبل شیدا...
  همایون روز نوروز است امروز و بیفروزی		بر اورنـگ خلافت کرده شاه لافتـی مـاوی

  قاآنی در قصیده‌ای به وصف نخستین روز بهار گوید:

  رساند باد صبـا مـــژده بهار امـــروز		ز توبه توبه نمودم هزار بـار امـروز
  هوا بســاط زمــرد فکنـــد در صحــرا		بیا که وقت نشاطست و روز کار امروز
  سحـاب بر سـر اطفــال بوستان بـــارد		به جای قطره همی در شاهوار امـــروز
  رسد به گوش دل این مژده‌ام ز هاتف غیب		که گشت شیر خداوند شهـــریار امروز

   جغرافیای نوروز

  منطقه‌ای که در آن جشن نوروز برگزار می‌شد، امروزه شامل چند کشور می‌شود و همچنان در این کشورها جشن گرفته می‌شود. برخی آیین‌های نوروز در این کشورها با هم متفاوت‌اند. مثلاً در افغانستان سفره هفت‌میوه می‌چینند؛ اما در ایران سفره هفت سین می‌اندازند.

  جغرافیای نوروز با نام نوروز یا مشابه آن، سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاقستان، تاتارستان، در آسیای میانه چین شرقی (ترکستان چین)، سودان، زنگبار، در آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آستراخان و نیز آمریکای شمالی، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت را شامل می‌شود.

  همچنین کشورهایی مانند مصر و چین جزو سرزمین‌هایی نیستند که در آنها نوروز جشن گرفته می‌شد، اما امروزه جشن‌هایی مشابه جشن نوروز در این کشورها برگزار می‌شود.

  در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۰۹ (۱۰ فروردین ۱۳۸۸)، پارلمان فدرال کانادا، اولین روز بهار هر سال را به عنوان نوروز (Nowruz Day)، عید ملی ایرانیان و بسیاری اقوام دیگر نامگذاری کرد.

  در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۱۰ سازمان ملل متحد با تصويب يک قطعنامه در مقر سازمان در نيويورک، عيد نوروز را به عنوان روز بين المللي نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسميت شناخت.

  Read more

• ایران باستان و آداب نوروز

  Mar 19, 2013 0 Comments

  مورخان برای نوروز آدابی را برشمرده اند که از قدیم الایام در میان پارسیان مرسوم بوده است. که به طور خلاصه به شرح آن ها می پردازیم:

  اسب دوانی : یکی از بازیها و سرگرمیهای ایام جشن نوروز اسب دوانی و چوگان بازی بوده است-
   کشتی گرفتن: از دیگر سرگرمیهای ایام نوروز کشتی گرفتن پلوانان در میدانها بوده است.
  جامه نوروزی: لباس نو پوشیدن خود و خانواده، سرمه کشیدن به چشم و معطر ساختن بدن و لباس و بستن زینت و زیور به خود از آدابی بود که در نوروز ایرانیان به انجام آنها مقید بودند. انتخاب نوع رنگ لباس که عموماً سرخ و سبز بوده است برای افزایش شادی ناشی از آمدن نوزور جلوه ای خاص داشته است.
   حنا بستن: در کنار لباسهای نو و زیبا برای افزایش زیبایی، مردم دست و پای خود را حنا می بستند.
   حلوا و شیرینی: تهیه و خوردن حلوا و شیرینی و عمومیت یافتن آن بین مردم در نوروز، از آدابی است که تا کنون نیز ادامه دارد.
   آرایش و آذین: ایرانیان در نزدیکیهای نوروز ضمن آراستن خود، منازل و کوچه ها را نیز آذین می بستند و به پاکسازی محل سکونت و کار خویش می پرداختند.
  آزادی زندانیان: در ایام نوروز زندانبانان بر زندانیان آسانتر می گرفتند و برخی از آنها نیز از زندان آزاد می شدند. به باور ایرانیان، جمشید در نوروز چینین کرد و از آن پس این سنت همه ساله اجرا می شود و حکومت و مردم به آن پایبند گردیدند.
  هدیه های نوروزی: در ایران هنگام عید داد و ستدهای نوروزی در میان شاهان و مردم معمولی رواج داشته و تا همین سالها این سنت انجام میشده است. این داد و ستدهای به دو گونه بوده اند، یکی از آنها که معمولترین و عمومی ترین بود همان هدیه و بخششی بود که از طرف بزرگترها به زیر دستان و کوچکترها داده می شد. و دیگری که شاید داد و ستدی که در ایام نوروز انجام می گرفت پیش کشهایی بود که از طرف سران سپاه و درباریان و مالکان به دربار فرستاده می شد.
   هفت سین نوروزی: یکی دیگر از آیین های نوروزی که از دیرگاهان پیشینه داشته وهم امروز تقریباً درهمه شهرهای ایران رواجی دارد چیدن سفره « هفت سین » است. سبب گزینش هفت سین روشن نیست، اما عدد هفت یکی از اعداد مورد احترام و مذهبی ایرانیان باستان بوده است. احتمال می رود هفت سین را به مناسبت هفت امشا سپند برگزیده باشند، همچینین محتمل است سفره هفت سین دگرگون شده سفره ای باشد که در ایام فروردگان برای پذیرایی از فروهرهای درگذشتگان در اطاق مرده و یا بالای بام خانه ها می گذاشتند.
  به هر حال انتخاب هفت سین و اینکه هرسین را به نام کدام امشاسپند نام کرده و سبب آن انتخاب چه بوده است هنوز بر کسی معلوم نیست. بعضی هم معتقدند که بجای هفت سین، هفت شین هم می تواند باشد.
   سبزی کاری : مردم چند مدت قبل از آغاز نوروز در ظرفهای کوچک گندم و جو و عدس و مانند اینها تهیه می کردند و آنها را در همان ظرفها سبز می کردند که در منزل ویا هفت سین می گذاشتند و با دیدن آن طبیعت را به خاطر آورده و سبزه بهار را به خانه های خود نوید می دادند.
  تبریک نوروزی: از آیین های دیگر نوروز گفتن تبریک به یکدیگرست، بطوریکه هر شخص با دیدن خویشان و یا دوستان خود آمدن نوروز را تبریک گفته و آرزو می کند که طرف مقابل صد سال و یا هزار سال زنده باشد و نوروزهایی را درک کند.
  آداب و سنن دیگری نیز در نوروز وجود دارد که همه آنها را می توان در نغمه سرایی، خنیاگری، باده گساری و چنگ زنی خلاصه کرد. بهر حال به نظر می رسد که همه آداب و سنن نوروز در جهت شادمانی و بهره گیری بیشتر از طبیعت و لذات دنیوی است.

   

  Read more